floriculture

معرفي گل و گياهان زينتي، انواع گلخانه، و سيستمهاي كشت در گلخانه

فلوكس

اين گياه با نام علمي Phlox paniculata و از خانواده Polemoniaceae داراي گونه هاي يكساله و دائمي با برگهاي كشيده و گلهاي فراوان و مجتمع است. رنگ گل در فلوكس قرمز، صورتي، بنفش و سفيد ميباشد.

هرس: بعد از اتمام گلدهي، اقدام به هرس گياه بكنيد.

گلدهي: فصل گلدهي از آغاز تابستان شروع ميشود و تا اوائل پاييز ادامه دارد.

روش نگهداري: نسبت به سرما مقاوم و آفتاب دوست است.

تكثير: به دو روش امكان پذي است.

1- بذر فلوكس يكساله را در اواخر زمستان تا اوائل بهار كاشته ميشوند و بعد حدود يك ماه آن را نشاء ميكنند.

2- قلمه ساقه: در اواخر پاييز و يا اواخر زمستان اقدام شود.

   منشآ فلوكس آمريكاي شمالي و داراي 67 گونه يكساله و چند ساله است كه گلهاي آن به صورت گل آذين ديهيم يا گرزن خوشه اي و گاهي حالت ستاره اي شكل قرار دارند. گلها در رنگهاي بنفش، صورتي، قرمز و آبي مايل به ارغواني يا سفيد مشاهده ميشود كه گاهي وسط آن داراي متمايز است. برگها كشيده يا نيزه اي شكل و بدون  دمبرگ بوده كه به صور تمتقابل قرار دارند. گاهي برگهاي بالايي متناوب هستند.

   زيستگاه طبيعي اين گياه: مناطق خشك، دامنه هاي و بيشه زارها و در اتفاعي بين 1500 تا 2000 متري از سطح دريا مي باشد. فلوكس داراي گلهاي بسيار زيبا و خوش رنگ و معطر است و از آنجا كه در برابر خشكسالي مقاوم است و نگهداري از آن بسيار ساده ميباشد.، گياه زينتي محبوبي شمارده ميشود. اين گياه مناسب براي كاشت در باغها، باغهاي سنگي و پاسيو ميباشد و به عنوان گياه پوششي نيز بسيار مناسب است.

   در فصل شكوفايي، اين گياه ظاهري بسيار جذاب و زيبايي پيدا ميكند و مانند تپه اي از گل مشاهده ميشود و زنبورهاي بسياري را به سمت خود جذب ميكند. گلها در پاييز به ميوه تبديل ميشود كه ارزش خاصي ندارد (جنبه زينتي ندارد و قابل خوردن نيز نيست).

   در كل سه اصل مهم براي پرورش اين گياه وجود دارد:

1- گونه هاي جنگلي (مانند فلوكس آبي و فلوكس خزنده) محيط نسبتا مرطوب، خاكي عني از هوموس و نور كامل تا نيمه سابه لازم است.

2- گونه هاي فلوكس كم برآمده (مانند فلوكس شني و چتوهوچي) به طور متوسط خاكهاي لومي يا شني با زهكش خوب را ترجيح ميدهند و نياز به نور مستقيم آفتاب دارند. 

3- گونه هاي فلوكس مرزي (مانند فلوكس كارولينا، فلوكس چمن زار وفلوكس باغچه اي) خاكهاي مرطوب با زهكش خوب و همچنين غني از مواد غذايي را ميپسندند و نياز به نور كامل تا نيمه سايه دارد.

پامچال

پامچال با نام علمي Primula spp و از خانواده Primulaceae گياهي است چند ساله كه گونهاي مختلف آن بومي مناطق سرد و مرطوب ميباشد.  براي تحريك گلدهي گونه هاي متفاوت آن روشهاي خاصي وحود دارد.

شرايط نگهداري:

دما: دماي كاشت 15 درجه سانتيگراد است و اگر گرم نباشد جوانه زني صورت نميگيرد. در واقع بذر اين گل داراي قوه ناميه پاييني ميباشد و در دماي 15 درجه سانتيگراد 2-3 هفته طول ميكشد تا بذر سبز شود. پامچال يه سرما مقاوم است.

نور: در  حالت عادي و در طمستان به نور كامل نياز دارد ولي گاهي براي كاهش دما نياز به سابه دارد.

خاك مناسب: خاك باغچه، خاكبرگ پوسيده و تورب به نسبت مساوي بهترين خاك برا اين گياه است و pH حدود 6 براي آن مناسب است. كودهاي كمكي، سوپيرفسفات - كود نيتروژنه و پتاسيم است. به عبارتي پامچال به NPK نياز كامل دارد. همچنين كمبود آهن نيز آن را آزار ميدهد. در صورت نياز بايد به آن كودهاي آهن دار اضافه كرد.

آب و رطوبت: نياز آبي گياه بالاست و هرگز خاك گلدان نبايد خشك شود. رطوبت مورد نياز 70 -90 درصد ميباشد.

لوبليا (Loblia)

   گياهي با نام علمي Loblia و از خانواده Lobliaceae است. گياهي چند ساله است كه به صورت يكساله كشت ميشود و گلها به رتگهاي آبي، سفيد و مايل به آبي، قرمز، بنفش، صورتي مي باشد. مناسب كشت در سبدهاي آويزان ميباشد. اين گياه دارويي بوده و بعضي از ارقام آن جزو گياهان خطرناك ميباشد.

   گلدهي از خرداد تا اوايل مهر ميباشد. در تابستان به نوسانات نور مقاوم بوده و در آفتاب كامل تاسايه كامل به خوبي گل ميدهد. محيط خنك و مرطوب را ميپسندد. نسبت به سربرداري از خود واكنش نشان ميدهد و توليد انشعابات زياد و شاخه هاي متعدد ميكند. تكثير هم از طريق كاشت بذر در اواخر زمستان امكان پذير است.

   گونه L. erinus گياهي چند ساله است ولي به صورت يكساله كشت ميشود. گلهاي آن كوچي و بيضي شكل و شبيه پروانه، به رنگهاي آبي، سفيد متمايل به آبي، قرمز و بنفش است. مناسب كاشت در حاشيه، سبدهاي گل آويزان و يا گلدان ميباشد. هرجا كه نياز به ايجاد يك كفپوش زونده باشد گياه باارزشي است.

   گونه ديگر آن L. cardinalis است كه گياهي دائمي با ارتفاع 60 سانتيمتر بوده و گلهاي آن به رنگ سفيد، قرمز و صورتي در انتهاي شاخه مشاهده ميشود. تمام بخشهاي اين گياه سمي است.

   يكي از تفاوتهاي مهم كه لوبلياي يكساله را با انواه چندساله متمايز ميكند اين است كه گياهان يكساله از اطراف رشد كرده و گسترش مي يابد و گلهاي آن آبي رنگ ميباشد در حاليكه گياهان چندساله به سمت بالا رشد ميكنند و طويل ميشوند. لوبليا در محيطي به نسبت خنك و مرطوب در باغ رشد خوبي دارد. در مقابل نوسانات نور مقاوم است و در آفتاب كامل تا سايه كامل به خوبي گل ميدهد. در شرايط روز بلند به مقدار زياد گل ميدهد. نوردهي گياه در زمستان كه طول روز كمتر 12 ساعت است گلدهي را تسريع ميكند. در بهار بعد، وقتي گياهان در دماي بالاتر رشد ميكنند سايه دهي به ايجاد گياهان كوتاه و متراكمتر كمك ميكند. اما بهترين رشد را در مناطق با آب و هواي خنك دادرد. در مناطق گرم بايد در سايه كشت شود. اگر در مراحل اوليه رشد و نمو گياهان سرزني شوند انشعابات زياد و گياه پرپشت خواهد شد. با كاهش رشد گياهان ميتونا آنها را سربرداري كرد تا رشد تحريك شود.

كاغذي يكساله

    با نام علمي Helichrysum sp از خانواده Compositea مي باشد. اين گياه كمتر در فضاي سبز شهري مشاهده ميشود و بيشتر در گل آرايي با گلهاي خشك كاربرد دارد.

    گياهي يكساله يا دوساله و بومي استراليا است. ساقه سبز رنگ، افراشته و بسيار منشعب به ارتفاع 30-80 سانتيمتر و برگهاي خشك و غشائي تشكيل ميشود و هنگامي كه خشك ميشوند قطرهايي برابر 5-8 سانتيمتر دارند. يك بوته 15-30 گل دارد كه رنگ سفيد، زرد، صورتي، قرمز، بنفش و ارغواني هستند كه تا هنگام خشك شدن رنگي باقي مي مانند. معروفترين رقم H. dwarf spangle mixed نام دارد كه براي خوابانيدن مناسب است.

     تكثير از بذر در اواخر زمستان تا اوائل بهار و يا از طريق تقسيم بوته در بهار و پاييز تكثير ميشود. خاك آن بايد غني و با زهكش مناسب باشد و نياز به نو آفتاب دارد.

 

اطلسي

   اطلسي با نام علمي Petunia hibrida  و از خانواده Solanaceae، گياهي يكساله با برگهاي نسبتا كوچيك و سبز رنگ است. گلهاي قيف مانند و به رنگهاي بنفش، قرمز، آبي، صورتي و سفيد ميباشند.

   چنانچه بخواهيم اواخر تابستان تا اواسط پاييز گل بدهد، بذر آن را در اواسط فروردين در بستر كاشت ميكارند و نشاء را اواخر ارديبشت ماه از زمين اصلي منتقل ميكنند. طريقه ديگر ازدياد آن، قلمه است. قلمه ها را در فصل تابستان هيه كرده و در بستر مناسب ميكارند. اين قلمه ها در اواخر زمستان و اوايل بهار گل ميدهند. 

 

شرايط گلدهي:

نور: آفتاب دوست است. 

آبياري: به سورت روزانه 

زمان گلدهي: از خرداد تا مهر و آبان

خاك مناسب: خاكهاي نسبتا سنگين و حاصلخيز

تكثير: از طريق بذر و قلمه صورت ميگيرد. بذر اطلسي بسيار ريز است و در كاشت آن بايد دقت نمود و بذر آن را در اسفند يا فروردين در بستر كاشت ميكارند و نشاءها را در اواخر بهار به محل اصلي منتقل ميكنند.

اطلسي در خاكهاي ضعيف به تدريج از بين ميرود.


آليسوم (Alysum)

   گياهي با نام علمي Alysum و از خانواده crucuferae ميباشد. مبدا آن نواحي مديترانه و جزاير قناري است. افزون بر رقمهاي يكساله كه بيشتر در گلكاري كشت و كار ميشوند، رقمهاي چندساله آن هم وجود دارد. ارتفاع حدود 20 سانتيمتر يا كمتر است و گسترش به نسبت وسيعي دارند. انسعابات گياه زياد بوده و هر انشعاب به خوشه اي از گل ختم ميشود. گياه در مرحله گلدهي به صورت فرشي از گل زمين را ميپوشاند.

   اين گياه به دليل معطر بودن و داشتن بويي شبيه به عسل، بسيار موررد علاقه زنبورعسل ميباشد. بنابراين زنبورداران ميتوانند با كشت آن در باغ خود خيال ملكه را راحت كنند.

   به خاطر داشته باشيد در باغهاي صخره اي به دليل شيب دار بودن و ارتفاع داشتن، استفاده از گياه هاي رونده و مينياتوري مثل آليسوم، فرانكنيا، گازانيا و غيره نتيجه بهتري مي دهد.

   دوره گلدهي از اواسط بهار تا فرا رسيد سرما و يخبندان انتهاي پاييز ادامه دارد.

   اين گياه از نمونه هايي است كه وقتي در مكان خود مستقر شد و شروع به گلدهي كرد، به آبياري متوسط تا كم نياز دارد يعني بايد بگذاريم تا سطح خاك تقريبا خشك شود و بعد به گياه آب بدهيم. آبياري بيش از اندازه و خيس بودن هميشگي خاك پاي گياه از جمله عوامل عدم رشد و عدم گلدهي مناسب اين گياه است. همچنين در اين شرايط احتمال شيوع برخي از بيماريهاي قارچي و پوسيدگي پايين ساقه هاي گياه افزايش مي يابد.

   گرماي هوا در طي تابستان ميتوناد منجر به كاهش گلدهي اين گياه شود اما با فرارسيدن انتهاي تابستان و فصل پاييز مجددا شاهد گلدهي بيشتر اين گياه خواهيم بود. توجه كنيد كه اين گياه در مناطقي با دماي بالاي صفر درجه سانتي گراد در طي زمستان ميتوانند تا چندين سال به زندگي خود ادامه دهند.

   اگر گلهاي پژمرده هرس شوند دوران گلدهي اين گياه طولانيتر ميشود. البته به دليل علفي بودن اين گياه چيدن تك تك ساقه هاي پژمرده سخت است بنابراين ميتوان بعد از اتمام اولين توج گلدهي، با كمك قيچي هرس، بوته ها را به شكل يكنواخت و تا يك دوم ارتفاع آن سرزني كرد. بعد از مدتي ساقه هاي جديد مي رويد. گلهاي بيشتري نيز توليد ميكنند.

شاهپسند (Verbena sp)

 خانواده Verbenaceae و بومي مناطق آمريكاي جنوبي و شمالي مي باشد. بيش از 70 گونه دارد كه در بين آنها گونه هاي يكساله و دائمي و مقاوم به سرما يافت مي شود. برگهاي انبوه آن به صورت دندادنه دار و سبز روشن بوده و گلها به صورت خوشه اي متراكم به رنگهاي بنفش صورتي، قرمز، سفيد، كرم، نارنجي ديده ميشود.

 

شرايط نگهداري:

نور: كامل و آفتابي، آبياري متوسط

 

حرارت: تا دماي حداقل صفر درجه را تحمل ميكند.

 

خاك مناسب: خاك باغچه و خاكبرگ يا خاك باغچه و كود دامي پوسيده

 

   تكثير: از طريق بذر و قمله صورت ميگيرد. بذر را در اواخر زمستان در شاسي كاشته و سپس نشاءها را در ارديبهشت ماه در محل اصلي با فاصله 15-20 سانتيمتري از يكديگر ميكارند.

   براي ازدياد از طريق قلمه در فصل بهار قلمه هايي از پايه هاي مادري كه زمستان را در گاخانه سرد يا زير شاسي نگهداري نموده اند برداشت كرده و در بستر مناسب تا زمان ريشه دار شدن قرار مي دهند/ قلمه ها باي از شاخه هاي جوان تهيه شود.

   ميوه هاي و گلهاي آن حشرات و پرندگان را به خود جلب ميكند.

   گونه هاي معروف اين گياه به صورت درختچه هاي بزرگ بوده كه ارتفاعشان به بيش از 4 متر هم ميرسد. بعضي از انواع به صورت رونده بوده و بعضي از گونه ها ارتفاع كوتاهي داشته و قابليت نگهداري در گلدان را دارند. گلهاي اين گل به صورت دسته اي بوده و حتي تنوع رنگي بر روي يك دسته نيز ديده ميشود. اين گياه جنبه تزئيني داشته و گلهاي بي بو هستند. برگها زبر و سوزني مانند هستند و ممكن است كه در پوست ايجاد حساسيت كنند. رشد گياه سريع است و در شرايط مساعد از اوايل بهار تا اواخر پاييز گل ميدهد.

   گلهاي اين گل داراي رنگ ماوراءبنفش هستند كه پروانه ها و انواع مگسها را به سوي خود جلب ميكنند و منبعي از ششهد را در اختيار آنها قرار ميدهد. اگر از اين گياه در منزل استفاده كنيد به زودي شاهد رفت و آمد پروانه هاي به اين گل خواهيد بود.

  بهتر است كه اين گياه در مكاني كاشته شو كه جمع كردن برگهاي و گلهاي ريخته شده آن راحت باشد و براي كنترل بهتر است كه آن را هرس نكنيد و تنه در بهار و تابستان، ساقه هاي خشكيده را جدا كنيد.